Σάββατο 3 & Κυριακή 4 Δεκεμβρίου
21:00
Κύκλος | Έλληνες Δημιουργοί
Αίθουσα «Ανδρέας και Μαρία Καλοκαιρινού»
Το διεθνώς αναγνωρισμένο έργο Η Λειτουργία του Ορφέα, που συνέθεσε ο κορυφαίος έλληνας συνθέτης με καταγωγή από το Ηράκλειο Γιάννης Μαρκόπουλος, έρχεται για δύο παραστάσεις στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, με τη σύμπραξη της Φιλαρμόνια Ορχήστρας Αθηνών, υπό τη μουσική διεύθυνση του καταξιωμένου αρχιμουσικού Ραφαήλ Πυλαρινού.
Η Λειτουργία του Ορφέα - Από το σκοτάδι στο φως, είναι μια σύνθεση του 1991 που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1994 στο Palais des Beaux-Arts των Βρυξελλών, αφιερωμένη στον επαναπροσδιορισμό του ανθρώπου με την φύση, εγκαινιάζοντας μια νέα σχέση κοινού και συναυλιακής παράστασης, ταυτόχρονα με έκθεση κεραμικής, ζωγραφικής και χειροτεχνίας, υπό την αιγίδα του Βελγικού Υπουργείου πολιτισμού. Ο υπότιτλος «Από το σκοτάδι στο φως» χρησιμοποιείται από τον συνθέτη στις ζωντανές παρουσιάσεις του έργου.
Το έργο για συμφωνική ορχήστρα, βαρύτονο, υψίφωνο, αφηγητή, μικτή χορωδία καθώς και παραδοσιακό σύνολο (λαούτο, κανονάκι και λύρα), είναι δομημένο στη βάση των διασωθέντων αρχαίων ορφικών ποιημάτων. Για το λιμπρέτο ο συνθέτης επέλεξε φράσεις, ακόμα και μεμονωμένες λέξεις από τα θραύσματα των ποιημάτων. Το πνευματικό της περιεχόμενο, εμπλουτισμένο με πολλά στοιχεία αναζωογονεί το μύθο του προφήτη μουσικού Ορφέα. Τα αφηγηματικά μέρη συνοδεύονται κυρίως από άρπα, καθώς η πρόθεση του συνθέτη είναι η δημιουργία ραψωδικής διάθεσης, ενώ τα σημεία όπου δύο φλάουτα παίζουν μαζί, παραπέμπουν στον αρχαίο δίαυλο.
Με την Λειτουργία του Ορφέα, ο συνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος υλοποιεί το μουσικό του όραμα, καταθέτοντας ακόμα ένα μουσικό έργο - ακρογωνιαίο λίθο του σύγχρονου νεοελληνικού πολιτισμού. Αναζητώντας φιλοσοφικά την βαθύτερη ενότητα του ανθρώπου με το φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον, το έργο αποτελεί νέα πρόταση και τομή στο σύνολο της ελληνικής μουσικής. Πρόκειται για δημιουργία με ενότητα αισθητικής και φιλοσοφικής άποψης ως προς τις ιδιαίτερες θεμελιακές αρχές του συνθέτη.
Σε σημείωμά του 1994, ο Γιάννης Μαρκόπουλος αναφέρει για το έργο:
«Εμπνεύστηκα από την εύγλωττη σιωπή των αρχαίων κειμένων και ένιωσα ότι η μουσική μπορεί να επιστρέφει στην αρχική της θέση και να λειτουργεί σαν σύνολο των πνευματικών και διανοητικών επιδόσεων. Η φράση του Πλάτωνος "Έστι δε πού η μέν επί σώματι γυμναστική, η δ' επί ψυχή μουσική" αντανακλά τις κατευθύνσεις του ενστίκτου μας να συνδιαλέγεται με τον φυσικό κόσμο αφήνοντας τους κανόνες της επιστήμης να διαπερνούν την τέχνη, για να την στηρίζουν. Αυτός ο επαναπροσδιορισμός ήταν για μένα απαραίτητος. Με την πίστη του στο φως, στην καθαρότητα της ψυχής, ο Ορφέας έγινε μύστης μιας νέας θρησκείας που στηριζόταν στη καλοσύνη και στην αγνότητα. Στηριζόταν επίσης στο σεβασμό του φυτικού και ζωικού κόσμου που μας περιβάλλει. Ρομαντισμός και νοσταλγία; Ίσως. Όμως σίγουρα το εγγύς μέλλον. Η Ευρυδίκη είναι η βροχή, το νερό. Ο Ορφέας είναι το όριον φωτός, εάν θέλουμε.»
Συντελεστές:
Μουσική διεύθυνση: Ραφαήλ Πυλαρινός
Υψίφωνος: Τζίνα Πούλου
Βαρύτονος: Κώστας Μαυρογένης
Αφηγητής: Κωνσταντίνος Καζάκος
Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών
Συμμετέχουν:
Μικτή Χορωδία Π.Ε. Ηρακλείου
Διεύθυνση Χορωδίας: Λένα Χατζηγεωργίου
Μικτή Χορωδία Δημοτικού Ωδείου Ηρακλείου
Διεύθυνση Χορωδίας: Γιάννης Κιαγιαδάκης
Παραδοσιακό μουσικό σύνολο:
Λύρα: Ζαχαρίας Σπυριδάκης
Λαούτο: Έκτορας Κυριάκου
Κανονάκι: Μανόλης Κανακάκης
Επίσημος Χορηγός Αερομεταφορών: AEGEAN Airlines
Επίσημος Χορηγός Φιλοξενίας: Metaxa Hospitality Group | Economou Hotels | Karatarakis Hotels & Restaurants
Επίσημος Χορηγός Οδικών Μεταφορών: Union Coach Services
Επίσημος Χορηγός Ακτοπλοϊκών Μεταφορών: Minoan Lines
Επίσημος Χορηγός Πιστοποιήσεων: TUV AUSTRIA
Επίσημος Χορηγός Εκπαίδευσης: ΙΕΚ ΑΚΜΗ
Χορηγοί Επικοινωνίας: ΕΡΤ 3 | ΕΡΤ Ηράκλειο | ΕΡΤ Χανιά